Goed luisteren
Als goede leider is het belangrijk dat je de mensen uit jouw team of organisatie ondersteunt in hun ontwikkeling. Daarvoor is het onder andere nodig dat je als leider kunt optreden als luisterend oor. Om vervolgens je medewerkers te coachen in hun persoonlijke groei. Daarnaast levert het je veel informatie op en dat zorgt ervoor dat jij betere besluiten kun nemen. Op die manier wordt het voor jou gemakkelijker om de gewenste resultaten te boeken.
3 niveaus van luisteren
Er zijn drie niveaus van luisteren: intern luisteren, gericht luisteren en globaal luisteren. De vaardigheden die bij de verschillende niveaus komen kijken, helpen jou als leider bij het voeren van goede gesprekken.
1. Het eerste niveau van luisteren: intern
Als je intern luistert ben je vooral bezig met wat jij denkt en voelt tijdens een gesprek. Je bent dan gericht op wat jouw mening is over bepaalde dingen. Je bent snel geneigd tot intern luisteren, wanneer iemand je iets vraagt terwijl je druk bezig bent. Je wilt eigenlijk liever niet gestoord worden omdat je er op dat moment geen zin en tijd voor hebt. Je luistert dan naar je eigen gedachten en niet naar wat de ander zegt. Dit niveau van luisteren kan leiden tot misverstanden en een gebrek aan betrokkenheid bij het gesprek. Om intern luisteren te vermijden, is het belangrijk om bewust aanwezig te zijn en je volledig te richten op de spreker.
2. Het tweede niveau van luisteren: gericht
Bij dit niveau luister je heel precies naar wat de ander zegt. Je hoort dan vooral ‘feiten’ en wat er letterlijk gezegd wordt. Je kunt hierbij ook de neiging hebben om te luisteren naar wat je wil horen of alleen de informatie registreren die onze bestaande overtuigingen bevestigt. Dit is een luisterwijze die veel toegepast wordt, maar het risico met zich meebrengt van een gebrek aan begrip en het negeren van belangrijke details. Om dit niveau van luisteren te overwinnen, is het belangrijk om bewust open te staan voor verschillende perspectieven en je bewust zijn van je eigen vooroordelen.
3. Het derde niveau van luisteren: globaal
Bij het derde niveau luister je naar wat de ander zegt, maar ook wat jij daar vervolgens bij voelt, wat er niet gezegd wordt en wat er non-verbaal uitgestraald wordt. Zo krijg je een globaal beeld met complete informatie. En kun je betrokkenheid en begrip tonen, waardoor er een diepere verbinding ontstaat. Dit niveau van luisteren is vooral belangrijk bij het ondersteunen van anderen, het oplossen van conflicten en het opbouwen van sterke relaties. Voor goed leiderschap is dit niveau dus essentieel.
Het juiste niveau
Als leidinggevende heb je het erg druk en daardoor zie je dingen over het hoofd die je minder snel zou missen wanneer je globaal luistert. Het is voor een goede leider daarom belangrijk om in een gesprek bewust te zijn van op welk niveau je luistert en te kijken naar de totale indruk die je van de ander krijgt.
Een goede leider is in staat om actief te luisteren naar de behoeften en zorgen van zijn teamleden, empathie te tonen en kritisch te luisteren naar verschillende standpunten en ideeën.
Door je bewust te zijn van de niveaus van luisteren en deze toe te passen in je leiderschapsstijl, kun je een omgeving van open communicatie en vertrouwen creëren. Je kunt beter begrijpen wat er speelt binnen het team, conflicten oplossen en effectieve oplossingen vinden.
De valkuilen van een luisterend-oor
Het levert jou als leider veel op om goed luisteren, maar je moet ook bepalen wanneer je genoeg informatie hebt. Leiderschap is namelijk ook het stellen van prioriteiten en het nemen van besluiten. Zorg er daarnaast ook voor dat het zijn van een luisterend oor er niet toe leidt dat jij de verantwoordelijkheid voor iemands verhaal of probleem overneemt. Bij coachend leidinggeven combineer je luisteren met het stellen van goede vragen, zodat je de ander motiveert om zelf na te denken en oplossingen te vinden.