Omgaan met conflicten

Wat is een conflict?

Een conflict ontstaat wanneer twee of meer partijen tegenstrijdige belangen, meningen, waarden of doelen hebben. Dit kan variëren van een klein meningsverschil tot een grote, emotioneel beladen kwestie. Conflicten komen vaak voor op de werkvloer, in teams, tussen collega’s of tussen leidinggevenden en medewerkers. Ze zijn onvermijdelijk in elke organisatie waar mensen samenwerken. Hoewel conflicten vaak als negatief worden gezien, kunnen ze juist ook leiden tot groei, innovatie en betere samenwerking als ze goed worden aangepakt.

Een conflict ontstaat doorgaans door een combinatie van factoren, zoals verschillen in persoonlijkheid, slechte communicatie, machtsverschillen, stress of onrealistische verwachtingen. Als een conflict onbehandeld blijft, kan dit leiden tot escalatie, wat negatieve gevolgen heeft voor de samenwerking en prestaties. Daarom is het belangrijk om niet alleen te weten hoe je een conflict kunt oplossen, maar ook welke conflicthanteringsstijl het beste bij jou past.

5 manieren om met conflicten om te gaan

Er zijn verschillende manieren om met conflicten om te gaan, en elke stijl heeft zijn eigen voor- en nadelen. Het Thomas-Kilmann Conflict Mode Instrument (TKI) biedt een model om de verschillende benaderingen van conflicten te begrijpen. Dit model maakt gebruik van twee dimensies:

Assertiviteit: De mate waarin je probeert je eigen belangen te behartigen.
Meewerkendheid: De mate waarin je bereid bent om de belangen van de ander te behartigen.

Op basis van deze dimensies zijn er vijf conflicthanteringsstijlen te onderscheiden:

1. Doordrukken

Doordrukken is een assertieve en niet-meewerkende stijl van conflicthantering. Bij deze benadering ligt de nadruk op het nastreven van de eigen belangen, vaak ten koste van de ander.

Voordelen: Deze stijl is effectief wanneer snelle beslissingen nodig zijn of wanneer de kwestie van groot belang is. Je kunt standvastig blijven en ervoor zorgen dat belangrijke doelen worden bereikt.
Nadelen: Doordrukken kan leiden tot weerstand en vijandigheid, omdat de belangen van de ander worden genegeerd.

Een voorbeeld van het gebruik van de doordrukken-stijl is wanneer een leidinggevende een snelle, belangrijke beslissing moet nemen tijdens een crisis. Deze stijl kan echter ook tot frustratie leiden bij medewerkers, vooral als ze zich buitengesloten voelen in het besluitvormingsproces.

2. Samenwerken

Samenwerken is zowel assertief als meewerkend. Het doel is om een oplossing te vinden die zowel aan jouw wensen als aan die van de ander voldoet.

Voordelen: Samenwerken leidt vaak tot langdurige, bevredigende oplossingen, waarbij beide partijen zich gehoord en begrepen voelen. Het bevordert vertrouwen en een goede samenwerking.
Nadelen: Deze stijl kan tijdrovend zijn, omdat het vereist dat beide partijen de tijd nemen om naar elkaar te luisteren en gezamenlijk naar een oplossing te zoeken.

Samenwerken is bijzonder nuttig in teams waarin langdurige samenwerking essentieel is voor succes. Wil je meer weten over hoe je teams kunt versterken door samenwerking? Lees dan verder op onze pagina over teamcoaching.

3. Compromis zoeken

Compromis zoeken ligt tussen assertief en meewerkend in. Beide partijen zijn bereid om gedeeltelijk hun eigen belangen op te geven om tot een bevredigende oplossing te komen.

Voordelen: Een compromis kan snel worden bereikt en zorgt ervoor dat beide partijen zich gehoord voelen. Het kan een praktische manier zijn om snel tot een oplossing te komen.
Nadelen: Beide partijen moeten concessies doen, wat kan leiden tot een minder bevredigende uitkomst.

Een compromis is vaak effectief wanneer de kwestie minder belangrijk is of wanneer er beperkte tijd is. In een situatie waarin snelle voortgang belangrijk is, kan deze stijl van conflicthantering goed werken.

4. Vermijden

Vermijden is een niet-assertieve en niet-meewerkende stijl. Bij vermijden kies je ervoor het conflict uit de weg te gaan of te negeren.

Voordelen: Deze stijl kan verstandig zijn als het conflict niet belangrijk is of als de situatie tijdelijk is en later beter kan worden aangepakt.
Nadelen: Het risico bestaat dat het conflict escaleert als het niet wordt aangepakt, wat kan leiden tot langdurige spanningen.

Vermijden is handig in situaties waarin de kwestie klein is of wanneer het op dat moment niet het juiste moment is om het conflict op te lossen.

5. Toegeven

Bij toegeven ben je niet assertief, maar wel meewerkend. Je kiest ervoor om de belangen van de ander boven die van jezelf te stellen.

Voordelen: Toegeven kan helpen om relaties te verbeteren, omdat het toont dat je bereid bent om de ander tegemoet te komen.
Nadelen: Als je te vaak toegeeft, kun je je eigen belangen verwaarlozen, wat op de lange termijn tot frustratie kan leiden.

Toegeven kan effectief zijn wanneer de kwestie voor jou van minder belang is, maar wel veel betekent voor de ander.

Welke conflicthanteringsstijl past bij jou?

Het is belangrijk om te begrijpen welke conflicthanteringsstijl je doorgaans hanteert en welke stijl het beste past bij de situatie waarmee je te maken hebt. Soms is het zinvol om stijlen te combineren, bijvoorbeeld door eerst een compromis te zoeken en daarna te proberen het conflict te vermijden. Elke stijl heeft zijn eigen voor- en nadelen, en de context van het conflict is cruciaal in het kiezen van de juiste aanpak.

Emotionele intelligentie en conflicthantering

Emotionele intelligentie (EQ) speelt een grote rol in hoe je conflicten aanpakt. Mensen met een hoog EQ zijn beter in staat om hun eigen emoties en die van anderen te herkennen, te begrijpen en effectief te gebruiken om conflicten op te lossen. Wil je jouw EQ verder ontwikkelen om beter met conflicten om te gaan? Bekijk dan onze training emotioneel intelligent leiderschap.

Conflicten hanteren in leiderschapscoaching

In onze individuele coaching werken we samen aan jouw persoonlijke conflicthanteringsstijl. Onze coaches helpen je te reflecteren op jouw natuurlijke aanpak van conflicten en bieden je nieuwe inzichten en vaardigheden om beter om te gaan met lastige situaties. Dit versterkt niet alleen jouw leiderschap, maar zorgt ook voor een positievere werkomgeving en betere relaties binnen je team.

Plan een vrijblijvend kennismakingsgesprek om te ontdekken hoe onze leiderschapscoaches jou kunnen helpen om effectief met conflicten om te gaan en je leiderschapsvaardigheden verder te ontwikkelen.